Bất Chấp Lệnh Cấm Mỹ, Trung Quốc Quyết Soán Ngôi Số 1 Của TSMC

Giữa tâm bão căng thẳng công nghệ với phương Tây, Trung Quốc không giấu giếm tham vọng trở thành "người chơi số một" trong ngành bán dẫn toàn cầu. Với mục tiêu táo bạo – chiếm 30% công suất sản xuất chip thế giới vào năm 2030 – Bắc Kinh đang đặt cược lớn vào một cuộc đua công nghệ vừa âm thầm, vừa khốc liệt.

Liệu "công xưởng của thế giới" có thể trở thành "cái nôi của chip" trong thập kỷ tới? Hãy cùng KIM LONG CENTER khám phá thêm về chiến lược đầy tham vọng này nhé!

Trung Quốc muốn dẫn đầu ngành bán dẫn: Tham vọng chưa từng có

Không còn muốn đứng sau, Trung Quốc đang tăng tốc để vươn lên dẫn đầu ngành công nghiệp vi mạch – lĩnh vực vốn bị chi phối bởi Đài Loan, Hàn Quốc và Mỹ suốt nhiều thập kỷ.

Theo Yole Group, một đơn vị nghiên cứu thị trường uy tín, Trung Quốc đang trên đà vượt mặt Đài Loan về công suất sản xuất chip. Năm 2024, Trung Quốc đã nâng sản lượng wafer lên 8,85 triệu/tháng, tăng 15% chỉ trong một năm. Dự kiến đến 2025, con số này sẽ đạt 10,1 triệu, nhờ vào 18 nhà máy mới – bao gồm cơ sở sản xuất 12-inch của Huahong Semiconductor tại Wuxi. Tất cả đều nằm trong chiến lược rõ ràng:

???? Tự chủ sản xuất chip
???? Giảm phụ thuộc vào nước ngoài
???? Dẫn đầu công suất toàn cầu vào 2030

Nhưng điều đáng nói không chỉ là số lượng. Trung Quốc còn đang cố vươn tới chiều sâu công nghệ – nơi vẫn còn là "lãnh địa" của những ông lớn như TSMC (Đài Loan) hay Samsung (Hàn Quốc).

Thách thức công nghệ: "Công suất mạnh nhưng chất lượng yếu"

Bức tranh không hoàn toàn màu hồng. Về mặt công nghệ, Trung Quốc vẫn còn khoảng cách đáng kể so với các đối thủ.

SMIC, nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc, hiện mới dừng lại ở tiến trình 6nm. Trong khi đó, TSMC đã cán mốc 2nm – một bước nhảy vọt về hiệu năng và tiết kiệm điện

Không chỉ bị tụt hậu, Trung Quốc còn đang đối mặt với lệnh cấm từ Mỹ, khiến họ không thể tiếp cận các thiết bị sản xuất chip tiên tiến, phần mềm thiết kế (EDA) và máy quang khắc hiện đại từ Hà Lan, Nhật Bản.

Tình thế này đã buộc Trung Quốc phải "tự thân vận động" – phát triển công nghệ nội địa, từ phần mềm đến phần cứng. Tuy nhiên, tốc độ đổi mới nội địa không thể một sớm một chiều, và điều này có thể làm chậm tham vọng bá chủ ngành chip.

Mỹ càng siết, Trung Quốc càng lì: Chiến lược tự chủ đang định hình

Lệnh trừng phạt của Mỹ – tưởng chừng như đòn chí mạng – lại đang tạo ra hiệu ứng ngược. Ngành bán dẫn Trung Quốc không lùi bước, mà chuyển sang chiến lược tự lực – tự cường.

+ Trong 7 tháng đầu năm 2024, các công ty Trung Quốc đã chi hơn 26 tỷ USD để nhập khẩu thiết bị – gom hàng trước khi các lệnh cấm mới có hiệu lực.
+ Các nhà máy như SMIC và Hua Hong đang tranh thủ giảm giá dịch vụ, thu hút đơn hàng từ các khách hàng từng thuộc về Hàn Quốc và Đài Loan.
+ Các công ty như Zhen Ding Technology tập trung vào thị trường nội địa, ghi nhận doanh thu tăng 30% mỗi năm nhờ chiến lược "Trung Quốc vì Trung Quốc".

Thêm vào đó, Quỹ Chip trị giá 50 tỷ USD của chính phủ Trung Quốc đang chuyển hướng đầu tư vào thiết bị sản xuất và phần mềm lõi, thay vì chỉ hỗ trợ các nhà máy chế tạo.

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ cũ (node 28nm trở lên) trong ngắn hạn – điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh ở phân khúc cao cấp.

Nhân lực và rào cản: Liệu có quá nhiều “gót chân Achilles”?

Thách thức lớn nhất với Trung Quốc không nằm ở tài chính, mà ở con người và công nghệ lõi.

Theo SEMI, ngành bán dẫn Trung Quốc sẽ thiếu hụt tới 1 triệu kỹ sư lành nghề vào năm 2030.
Các lệnh cấm mới từ Mỹ vẫn đang siết chặt quyền tiếp cận công nghệ tân tiến.
Hệ sinh thái EDA, quang khắc, và sản xuất máy móc tại Trung Quốc vẫn còn non trẻ và chưa thể thay thế nguồn cung từ phương Tây.

Trên các mạng xã hội Trung Quốc, người dân thể hiện cả niềm tự hào lẫn lo lắng. Có người tin rằng Trung Quốc sẽ vượt qua nhờ sự kiên cường và chính sách dài hạn, nhưng cũng không ít ý kiến cảnh báo về chất lượng và tính cạnh tranh thực sự của chip nội địa.

Kết luận: Trung Quốc có vượt qua được “bức tường silicon”?

Có thể thấy, cuộc đua bán dẫn chưa bao giờ nóng bỏng đến thế – và Trung Quốc rõ ràng không muốn về nhì. Bất chấp rào cản từ Mỹ và khoảng cách công nghệ, Trung Quốc vẫn đang bền bỉ từng bước xây dựng vị thế trong ngành chip toàn cầu. Nếu đạt được mục tiêu 30% công suất vào năm 2030, đây sẽ là một bước ngoặt lớn cho chuỗi cung ứng bán dẫn thế giới.

Với Việt Nam, đây vừa là thách thức cạnh tranh khu vực. Vừa là cơ hội vàng để học hỏi, chuyển giao công nghệ và tìm chỗ đứng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.